Jinekolojik Muayene Nedir, Nasıl Yapılır?
Jinekolojik muayene (vajinal muayene) her kadının hiçbir rahatsızlığı olmasa dahi yılda bir kez kontrol amaçlı yaptırması gereken muayenedir. Bu muayene kadın hastalıkları ve doğum uzmanları (jinekolog) tarafından yapılmaktadır. Kısa süren, ağrısız ve kolay bir muayenedir.
Jinekolojik Muayene Ne Zaman Yapılır?
Jinekolojik muayene adet zamanında veya adetli değilken yapılabilir. Özellikle infertilite( kısırlık ) problemi olan hastalarda adetliyken muayene yapılması tercih edilir. Diğer durumlarda adetli değilken muayene yapılabilir ve böylece smear testi ( rahim ağzı kanser tarama testi ) de rahatlıkla alınabilir.
Jinekolojik Muayene Nasıl Yapılır?
Jinekolojik muayenelerde önce doktor öncelikle hastanın hikayesini (öykü, anamnez) alır. Hastanın yaşı, mesleği, medeni durumu, ilişki durumu, geçirdiği hamilelikler, düşükler, doğumlar, ameliyatlar, küretaj ve benzeri işlemler kadın hastalıkları dışında herhangi bir hastalık varlığı, adet düzeni, adet süresi ve miktarı detaylı olarak sorulur.
Muayene yapıldıktan ve hastanın öyküsü dinlendikten sonra jinekolojik muayene masasında muayene yapılır. Hasta belden aşağısını tamamen soyunmuş şekilde üzerine bir örtü alarak masaya çıkar ve bacaklarını masanın her iki yanındaki desteklere koyar.
Daha sonra spekulum muayenesi yapılır. Spekulum denilem alet plastik veya metal olabilir, vajina içerisini ve rahim ağzını gözlemek için yerleştirilir, hasta bu esnada rahat ve gevşek durursa hiçbir ağrı hissetmez. Böylece vajina içi ışık ile aydınlatılarak izlenir. Spekulum ile vajina içerisinde akıntı ve diğer patolojilerin varlığı gözlemlenir ve rahim ağzı izlenir. Rahim ağzında herhangi bir erzyon (yara), polip v.b. patoloji varsa izlenir. Gerekli ise bu esnada rahim ağzından smear testi alınır.
Vajinada akıntı varsa bazen buradan çubuk ise sürüntü şeklinde kültür alınır. Smear ve kültür alma işlemleri tamamen ağrısızdır. Bakire hastalarda spekulum muayenesi yapılamaz.
Spekulum muayenesinden sonra elle muayene (bimanuel muayene) yapılır. Bu muayenede amaç rahim, yumurtalık ve bunlara etrafındaki patolojilerin elle değerlendirilmesidir. Myom veya kist benzeri yapılar elle hissedilir.
Jinekolojik Muayenede Ultrason Yapılır mı?
Artık standart olarak her muayeneye esnasında ultrason yapılmaktadır. Ultrason incelemesi karından veya vajinal yoldan yapılabilir. Karından yapılacaksa hastanın idrara sıkışık olması gerekir, vajinal yoldan yapılacaksa idrarını tamamen yapması istenir. Bakire hastalarda sadece karından ultrason yapılabilir, vajinal muayene yapılmaz.
Muayene ve ultrason değerlendirmesi sonuçlarına göre gerekli ise bazı kan ve idrar tahlilleri istenebilmektedir.